Tanım ve Açıklama
Zihinsel yetersizlik hem zihinsel işlevde bulunma hem de pek çok günlük kavramsal, sosyal ve pratik becerileri içeren uyumsal davranışlarda önemli ölçüde sınırlılıklarla tarif edilen ve 18 yaşından önce ortaya çıkan bir yetersizliktir.
Zihinsel yetersizlik tanısı, çocuğun ortalamanın altında zihinsel işleve sahip olması, zekâ testleri ile ölçülen zekâ puanının 70 ZB altında olması, buna ek olarak en az iki uyumsal becerisinde anlamlı sınırlılıkların olması iletişim, öz bakım, günlük yaşam, kendini yönetme ya da kişiler arası ilişkiler gibi beceri alanlarında en az iki ya da daha fazlasının sınırlı olması ve bu sınırlılıkların 18 yaşından önce ortaya çıkması ile konulur.;
Bir çocuğa zihinsel yetersizlik tanısı konulabilmesi için;
1-Zihinsel işlev düzeyinin ortalamanın altında olması: Bir çocuğun zihinsel işlev düzeyi ya da başka bir ifade ile zekâ düzeyi dolaylı olarak zekâ testleri ile ortaya çıkarılır. Zihinsel işlevlerin ortalamanın altında olması demek, olağan “tipik” gelişim gösteren çocukların yer aldığı puan bölümünün en az iki alt puan bölümünde olması demektir.
2- En az iki uyumsal beceride anlamlı düzeyde farklılık olması: Uyumsal beceriler, günlük yaşam için gereken becerileri ifade eden bir terimdir. Bu beceriler arasında dil (iletişim) üretme ve anlama becerisi; evde yaşam becerileri; topluluk kaynaklarının kullanımı; sağlık, güvenlik, eğlence, kişisel bakım ve sosyal beceriler; öz yönlendirme; fonksiyonel akademik beceriler (okuma, yazma ve aritmetik); ve işle ilgili becerilerdir.
3– 18 yaşından önce ortaya çıkması : Gelişim dönemi doğumdan 18 yaşa kadar olan dönemdir. Yukarıda belirtilen iki durum doğumdan 18 yaşına kadar ortaya çıktığında zihinsel yetersizlik olarak adlandırılır. Çocuğunuza zihinsel yetersizlik tanısı konulabilmesi için 0-18 yaş aralığındaki çocuğunuzun, uygulanan değerlendirmelerde zekâ testinden 70 ZB altında bir puan alması aynı zamanda en az iki uyumsal davranışta da anlamlı düzeyde sınırlılıkları olması gerekmektedir. Çocuğunuzun sadece zihinsel işlevlerinde ya da sadece uyumsal davranışlarında anlamlı düzeyde sınırlılıklarının olması çocuğunuza zihinsel yetersizlik tanısı konulabilmesi için kesinlikle yeterli değildir.